De historie van het cijnsgeld in Leende

LEENDE - De geschiedenis van het ontstaan van de uitbetaling van cijnsgelden  aan  de  “ingezetenen” van Oosterik en Leenderstraat. De eerst bekende documenten van de rechten met betrekking tot het gebruik  van de woeste gronden door boeren van deze twee  “afdelingen” stammen uit het jaar 1624.

Er worden toen stukken heiden  door de Heer van “Heeze-Leende en de Zes Gehugten”  voor eeuwig in gebruik gegeven aan de inwoners van van enkele gehuchten, dit tegen betaling van een eeuwigdurende jaarlijkse vergoeding, ofwel  een Cijns. Men zou ook kunnen zeggen, men werd gezamenlijk eigenaar en erkende door de betaling van cijns de rechten van de Heer (Heerlijke rechten) die in een ver verleden de grond overdroeg.

De Franse revolutie maakte een einde aan het bestaan van deze “Heer”lijke rechten. Hiermee werden de boeren die de heide mochten gebruiken gezamenlijk eigenaar van de gronden.

Toen de heide haar functie in het landbouwbedrijf verloor hebben de Afdelingen Oosterik , Boschhoven en Leenderstraat  deze heidegronden verkocht in 1924. Het geld werd belegd in Grootboekrekeningen van de Nederlandse Staat en de opbrengst van dit kapitaal werd jaarlijks uitgekeerd aan de rechthebbende  “ingezetenen”.  De uitbetaling vind plaats door de zogenaamde Rotmeesters.

Men had recht als het gezin één vol kalenderjaar en 4 weken in de afdeling was ingeschreven. Oorspronkelijk waren dit een beperkt aantal gezinnen en was dit Cijnsgeld een substantieel deel van het jaarinkomen. Door de groei van de bevolking is het uit te keren bedrag meer symbolisch van aard geworden. De uitkering bedraagt op dit moment  € 5 per gezin.

De uitkering vind jaarlijks traditioneel plaats op de vrijdag in de laatste volle week voor kerstmis. Dit jaar op 20 december van 10:00 tot 12:00 uur en van 14:00 tot 16:00 uur in het Gemeenschapshuis  De Meent. De volgende adressen hebben recht op het cijnsgeld (Als ze voldoen aan de minimaal voorgeschreven periode dat ze staan ingeschreven op dat adres).

Voor de afdeling Leenderstraat zijn dit:
Broekerstraat nr  1 t/m 33
Dorpstraat 27 t/m 140
Julianastraat 2 t/m 33
Kattestraat 1 t/m 20
Renhoek  1 t/m 22
Strijperstraat 1 t/m 12
Veestraat 6 t/m 14a
Zevenhuizen 1 t/m 14

Voor de afdeling Oostrik zijn dit:
Beukenlaan 8 t/m 47
Boschhoven 1 t/m 52
Broekerstraat  30 t/m 71
Dorpstraat 2 t/m 28
Eikenlaan 1 t/m 16
Halfeindschestraat  1 t/m 6
St. Jacob en St. Annastraat  1 t/m 6
Langstraat  1 t/m 19
Lindenlaan  14 t/m 63
Oosterikkerdijk  1 t/m 26
Oosterikkerstraat  1 t/m 36
Voordenweg  1 t/m 11

In totaal komen ruim 500 gezinnen in aanmerking. Het Cijnsgeld wordt beschouwd als een onderdeel van het cultuurhistorisch erfgoed van Leende, en veel  van de “ingezetenen” komen het dan ook elk jaar ophalen. Naast de uitbetaling is het ook een leuk moment om elkaar te ontmoeten en een gezellig praatje te houden.

Download de gratis app van Heeze-Leende24 en mis niets → Apple | Android